Τουρνουά παιχνιδιών LEAP

Τυφλοί και βλέποντες μαθητές παίζουν μαζί!

Το πρόβλημα που παρουσιάστηκε δεν το περιμέναμε. Τα παιδιά του σχολείου Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος στο οποίο θα κάναμε το τουρνουά παιχνιδιών μεταξύ βλεπόντων παιδιών του σχολείου και τυφλών παιδιών του Ειδικού Δημοτικού Σχολείου Τυφλών Καλλιθέας που ήθελαν να παίξουν ήταν τόσο πολλά, ενώ ο χρόνος ήταν περιορισμένος, που έπρεπε να διαλέξουμε ποια θα παίξουν, και ποια όχι… Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή:

Ο στόχος

Σκοπός όλων μας, ήταν να μιλήσουμε στους μαθητές της 5ης, 6ης δημοτικού και 1ης Γυμνασίου για την αναπηρία, να καταλάβουν πως δεν ξεκινάμε όλοι οι άνθρωποι στη ζωή με τις ίδιες δυνατότητες αλλά αυτό δεν έχει σημασία, γιατί στην πορεία αλληλοσυμπληρωνόμαστε, βοηθάμε ο ένας τον άλλο και κάποιες φορές, ανεξάρτητα από τις προσωπικές μας δυνατότητες, έχουμε ανάγκη από τις ικανότητες άλλων ανθρώπων.

Ακόμα, σκοπός μας ήταν να δημιουργήσουμε συνεργασίες μεταξύ των βλεπόντων και των τυφλών μαθητών γιατί, ναι μεν οι βλέποντες μαθητές μπορούν να δουν την οθόνη του υπολογιστή και (προφανώς) να "ελέγξουν" το παιχνίδι, όμως οι τυφλοί ή με προβλήματα όρασης μαθητές, έχουν (αποδεδειγμένα) καλύτερη αίσθηση της ακοής και του χώρου.

Με δυο λόγια, να παίξουμε. Και να μάθουμε όλοι από αυτό.

Η προεργασία

"Mα κυρία, πώς θα παίξουν τα τυφλά παιδιά τένις εφόσον δεν βλέπουν;", "και τα βελάκια στα πλήκτρα, πώς θα τα βρίσκουν για να παίξουν".

Ήταν μερικές από τις προφανείς απορίες των παιδιών της Σχολής Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου, κατά τη διάρκεια της "προκαταρκτικής" συνάντησης, λίγες μέρες πριν το τουρνουά. Για αυτό και χρειάστηκε προεργασία από εμάς και το προσωπικό του σχολείου. Η προεργασία της Διεύθυνσης και των καθηγητών του σχολείου ήταν  εξαιρετική: Το σχολείο είχε αποδεχτεί με ενθουσιασμό την πρότασή μας, οι καθηγητές είχαν εξηγήσει στα παιδιά τι θα κάνουμε σύμφωνα με το πλάνο, είχαν ήδη τρέξει ένα εσωτερικό τουρνουά…Και για να λύσουμε το πρόβλημα του ποιοι θα πρωτοπαίξουν, αποφασίσαμε να κάνουμε κλήρωση και να έχουμε 2 βλέποντα παιδιά για κάθε τυφλό μαθητή/μαθήτρια για να έχουμε λιγότερους παραπονεμένους!

Η μέρα του τουρνουά

Τρίτη 15 Μαρτίου πρωί, και ετοιμαζόμαστε να επισκεφτούμε το σχολείο Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος στην Παλλήνη, προκειμένου να πραγματοποιήσουμε το τουρνουά παιχνιδιών LEAP μεταξύ τυφλών και βλεπόντων μαθητών. Η αλήθεια είναι ότι ήμασταν λίγο αγχωμένοι, η ευθύνη μας απέναντι στα παιδιά αλλά και οι λεπτομέρειες της διεξαγωγής του τουρνουά ήταν συνεχώς στο μυαλό όλων μας.

Γύρω στις 10:30 βρισκόμασταν έξω από το σχολείο όπου μας υποδέχτηκαν οι δάσκαλοι. Μπήκαμε στην αίθουσα, μας περίμεναν οι μαθητές του σχολείου τυφλών παιδιών της Καλλιθέας μαζί με μία ομάδα παιδιών από την  Ά Γυμνασίου την Πέμπτη και την  Έκτη  δημοτικού του σχολείου Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος. Αρχικά συστηθήκαμε  στα παιδιά και  τους εξηγήσαμε τους όρους διεξαγωγής του τουρνουά. Οι κανόνες ήταν απλοί. Κάθε μαθητής του σχολείου της Καλλιθέας θα έπαιζε τρεις γύρους. Σε κάθε γύρο θα γνώριζε και μία νέα ομάδα παιδιών του άλλου σχολείου. Το κάθε παιδί μπορούσε να επιλέξει ποιο παιχνίδι θα έπαιζε, τένις ή τρίλιζα.  

Σπάζοντας τον πάγο

Τα παιδιά ξεκίνησαν να γνωρίζονται καλύτερα μεταξύ τους. Συζήτησαν  για τα μαθήματα, για τις καθημερινές τους συνήθειες, τα αγαπημένα τους χόμπι, το αγαπημένο τους φαγητό. Ήταν σπουδαίο να βλέπεις παιδιά με διαφορετικά βιώματα, να θέλουν τόσο πολύ να γνωριστούν μεταξύ τους, όχι από περιέργεια, αλλά από ενδιαφέρον.

Κάνεις Αγγλικά; και Γαλλικά ; Κάνεις και πιάνο;... ε, και τότε πότε παίζεις;
"- Σοβαρά, έχεις γράψει παραμύθια; Ρωτάνε τα κορίτσια του ΙΜ Παναγιωτόπουλος την Α. από το σχολείο Καλλιθέας."
"- Τι θα γίνει βρε παιδιά; Σε όλους το παστίτσιο αρέσει; Σε κανέναν δεν αρέσει το σπανακόρυζο; Οι μπάμιες;" Γέλια και συνωμοτικά βλέμματα... Καλά πάμε...
- Ας ξεκινήσουμε!"
Οι παραπάνω είναι μερικές μόνο από τις ερωτήσεις που έκανε ο φίλος μας ο Σ., μαθητής του σχολείου της Καλλιθέας στους μαθητές του σχολείου ΙΜ Παναγιωτόπουλος.

Ξεκινήσαμε να παίζουμε: βάλαμε τα ακουστικά, κλείσαμε την οθόνη του υπολογιστή και με μόνη βοήθεια τον τρισδιάστατο ήχο  της σειράς παιχνιδιών LEAP, οι ομάδες προσπαθούσαν να μαζέψουν το υψηλότερο δυνατό σκορ. Η αλήθεια ήταν ότι το σκορ αυτό καθαυτό λίγο μας ένοιαζε. Η γνωριμία των παιδιών και η εμπειρία του κοινού παιχνιδιού έχει σημασία.

Τα αποτελέσματα

Μετά από λίγες ώρες το τουρνουά ολοκληρώθηκε. Δεν υπήρχε νικητής, ούτε και ηττημένος, άλλωστε αξία έχει η συμμετοχή και η δημιουργία νέων φίλων. Η καλή παρέα, τα πολλά χαμόγελα...ε, και μερικές σοκολάτες αρκούν για να κάνουν ένα παιδί χαρούμενο. :-)

Τι κερδίσαμε εμείς;

Με δράσεις σαν και αυτή νιώθουμε ότι βοηθάμε ώστε τα παιδιά να εξοικειώνονται με την ιδέα της αναπηρίας, μαθαίνουν να αντιμετωπίζουν με σεβασμό τον συνάνθρωπο τους, να τον θεωρούν ίσο με τους υπόλοιπους, ώστε από τώρα να  υιοθετήσουν μία στάση σεβασμού.

Φεύγοντας, όλοι όσοι συμμετείχαμε στο τουρνουά νιώθαμε διαφορετικά, νιώθαμε τη χαρά της προσφοράς και την ικανοποίηση ότι τα παιχνίδια που δημιουργήσαμε πραγματικά μπορούν να αλλάξουν την καθημερινότητα των μικρών μας φίλων με προβλήματα όρασης, νιώσαμε ότι προσφέραμε μία ξεχωριστή εμπειρία  και ένα μάθημα ζωής σε όλους.

Η ανταπόκριση των παιδιών

Μιλήσαμε κατ’ ιδίαν με κάθε γκρουπ παιδιών. Δεν μας ήξεραν καλά, αλλά μας μίλησαν ξεκάθαρα:
«Ένιωσα συγκίνηση και ευχαρίστηση που τον βοήθησα έστω και λίγο».
«Η εμπειρία μου με τα τυφλά παιδιά πιστεύω πως ήταν τέλεια. Η Α. έπαιζε πιο καλά από εμένα»
«Ένιωσα χαρά και ευχαρίστηση που συνεργαστήκαμε και ήρθα σε επαφή με τα παιδιά».
«Χάρηκα πολύ με αυτή την εμπειρία και που μου δόθηκε η ευκαιρία να έρθω σε επαφή με αυτά τα παιδιά».
«Εγώ πάντως διασκέδασα και έκανα και νέους φίλους».
«Φεύγοντας στενοχωρήθηκα λιγάκι, όχι επειδή θα γυρνούσα στο μάθημα, αλλά, γιατί θα έχανα το κοριτσάκι που παίξαμε μαζί».

Ρωτήσαμε και κάτι άλλο τα βλέποντα παιδιά: Είχατε αγωνία, άγχος πριν τη συνάντηση;

Τότε ήρθε η έκπληξη: Πολλά παιδιά, λες και τους “πατήσαμε το κουμπί”, ανοίχτηκαν. Κατάλαβαν ότι δεν περιμέναμε ”πολιτικώς ορθές” απαντήσεις, αλλά ειλικρινείς απαντήσεις. Γεμάτα ανακούφιση που μπορούσαν να μιλήσουν ελεύθερα, είπαν:
- Ναι! Σκεφτόμουν πως θα έπρεπε να μιλήσω, τι να κάνω…
- Και τελικά; Τώρα; Είχε βάση η ανησυχία;
- (Γέλια) Φυσικά και όχι! Είμαστε…. πώς να το πω… Είναι απλά …. κι αυτά παιδιά, φίλοι!
- Άιντε, φύγετε για διάλειμμα είπα, για να μην ακουστεί ο κόμπος στη φωνή...